Choroba Hashimoto czyli przewlekłe zapalenie tarczycy jest chorobą autoimmunologiczną. Czynnikiem sprawczym jest stopniowe niszczenie tkanki tarczycowej w wyniku nacieku limfocytów. Jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy. Występuje około 10 x częściej u kobiet niż u mężczyzn. Zazwyczaj ma przebieg stopniowo postępującej niedoczynności tarczycy poprzez okres subklinicznej po pełnoobjawową niedoczynność. Czasami w początkowym okresie występuje przemijająca nadczynność tarczycy (tzw. Hashitoxicosis), która przechodzi w pełnoobjawową, nieodwracalną niedoczynność tarczycy. Wśród dolegliwości miejscowych ze strony tarczycy rzadko może występować jej nagłe powiększenie z towarzyszącą tkliwością, bolesnością. Czasami stwierdza się powiększone okoliczne węzły chłonne. Objawy związane z rozwijającą się niedoczynnością tarczycy opisano w dziale dotyczącym niedoczynności.
W diagnostyce laboratoryjnej stwierdzamy podwyższone stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO) i przeciwko tyreoglobulinie (anty-Tg). Ocena stężenia anty-TPO jest zazwyczaj wystarczającym badaniem, które rozszerzamy o badanie anty-Tg w przypadku prawidłowego wyniku anty-TPO. Po postawieniu rozpoznania choroby Hashimoto dalsze monitorowanie stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych nie jest potrzebne. Stężenie TSH ulega stopniowemu wzrostowi u osoby nieleczonej. W pełnej niedoczynności stężenie tyroksyny (FT4) jest obniżone. W trakcie prowadzonego leczenia stężenia TSH ulega stopniowemu obniżeniu aż do normalizacji. W dalszym monitorowaniu przebiegu choroby i jej leczenia nie ma potrzeby wykonywania oznaczeń stężenia FT4 (jedynym odstępstwem jest okres ciąży).
Przykład: Bardzo często przychodzą do mnie do poradni endokrynologicznej pacjenci pierwszorazowi z rozpoznaną przed jakimś czasem chorobą Hashimoto już w trakcie prowadzonego leczenia. Część z nich przynosi pliki wyników badań a wśród nich komplety badań hormonalnych (TSH, FT4, FT3) oraz przeciwciał (anty-TPO, anty-Tg) wykonywanych w odstępach np. trzymiesięcznych. Informacje uzyskane z po raz kolejny wykonanych badań FT4, FT3, anty-TPO, anty-Tg nie mają istotnego znaczenia w procesie leczniczym. Dodatkowo pacjent jest narażony na zbędny wydatek. Samo oznaczenie stężenie TSH jest wystarczającym badaniem (wyjątek ciąża).
W badaniu usg stwierdzamy typowy obraz tarczycy o obniżonej echogeniczności. Wymiary zazwyczaj ulegają stopniowemu zmniejszeniu, jednak u niektórych chorych, szczególnie jeśli wcześniej dojdzie do przebudowy guzkowej tarczyca może być powiększona. W większości przypadków (poza postaciami guzkowymi) nie ma potrzeby wykonywania biopsji tarczycy.
W leczeniu niedoczynności tarczycy w przebiegu choroby Hashimoto stosujemy lewotyroksynę (szczegóły w dziale dotyczącym leczenia niedoczynności tarczycy). Szczegóły dotyczące postępowania w ciąży w oddzielnym dziale.
protask
[…] układu krwionośnego, nerwowego. Najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto. Jednym z objawów niedoczynności tarczycy jest wzrost masy […]